Бариев, Р. Ж раев, О. Алимов дала экинлари ма сулотларини сацлаш ва дастлабки



Download 7,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/78
Sana20.06.2022
Hajmi7,23 Mb.
#684647
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   78
Bog'liq
Дала экинлари махсулотларини саклаш ва дастлабки кайта ишлаш технологиялари (2)

(суб­
лимация
дуритиш усули, юдори тулдинли ток ва инфра- 
дизил нур ёрдамида дуритиш ва боцщалар) ишлаб чидариш­
да кенг дулланилмодда.
Осмоанабиоз. Махсулот хужайра мухитида юдори осмо- 
тик босим х°сил дилади. Бу усул хужайрада плазмолиз х,осил 
дилиш хоссасига асосланган. Осмотик босимни кутариш маъ­
лум даражагача ма\сулотни микроорган и;шлар таъсиридан 
садлайди. Лекин айрим микроорганизмлар мухит концентра- 
цияси ошишига чидамли \исобланади, бу эса ма\сулотда 
фойдали микроорганизмларни бошдаришни таъминлайди.
Амалда ма\сулотларда осмотик босимни оширувчи воси- 
та сифатида туз ва шакардан фойдаланилади. Осмоанабиоз 
усули ма\сулотларда озид моддалар ва )штаминларнинг ту- 
лид садланиб долинишини таъминлайди.
Ацидоанабиозда махсулотлар нордон мухитда садланади. 
Ушбу усул купгина зарарли микроорганизмларнинг кислотали 
мухитга чидамсизлигига асосланган. Шу сабабли махсулот­
лар маълум даражада консерваланади. Усимлик махсулотлар- 
ни консервалашда сирка кислотасидан кенг фойдаланилади 
ва бу усул амалда сиркалаш деб юритилади.
Ишлаб чидаришда нордон мухит органик кислоталар— 
сирка кислотаси, узум ва мева сиркаси ёрдамида юзага кел- 
тирилади. Ушбу моддалар хушбуй булиб, махсулот таъмини 
бузмайди.
Наркоанабиоз. Бу усул айрим моддаларнинг махсу- 
лотларга анестезин таъсирига асосланган. Бунда хлороформ, 
эфир ва бошда моддалардан фойдаланилади. Махсулотларни 
кислородсиз му\итда садлаш аноксилбиоз деб юритилади. 
Кислородсиз мухитда купгина микроблар яшай олмайди ва 
махсулот консерваланади. Махсулотларни, айнидса, дон мах­
сулотларни хавосиз мухитда садлаш шу донунга асосланган.


Ценоанабиоз. Мздсулотларнинг микрофлорасини бошца- 
риб, яъни фойдали микроблар сонини сунъий равишда ку- 
найтириб, зарарли микроблар таъсирини сусайтириш мум- 
кии. Сацлаш амалиётида микроорганизмларнинг икки хили — 
сут кислотаси бактериачари ва ачитцилардан фойдаланилади. 
Биринчисининг бактериялари мах^сулотда 1—2 фоизли сут 
кислотасини, ачитцилар эса 10—14 фоизгача этил спиртини 
\осил цилади. К^пинча зарарли микроорганизмлар ушбу 
моддалар тат>сирида ривожланмайди. Сут кислотаси бакте­
риялари мах^сулотларни сацлаш ва цайча ишлашда, ем- 
хашакдан силос тайёрлашда цулланилади.
Абиоз. Мах^сулотларни сацлашнинг бу усулида тирик 
организмлар иштирок этмаслиги лозим.
Термостерилизация. Мах^сулотларга юцори \арорагда 
ишлов бериш. Бу усул микроорганизмларнинг юцори \a p o - 
ратда (100°С ва ундан юцори) нобуд булишига асосланган 
ва халц хужалигида жорий цилинган. \озирги вацтда стери­
лизация юцори ва ультра тулцинли ток ёрдамида х^ам амал­
га оширилади. Термостерилизация 65-854! да \а м амалга 
оширилади ва бу усул пастерилизация деб юритилади.
Кимёвий стерилизации. Бу мах^сулотларни кимёвий 
модд&чар билан консервалаш. Ушбу моддалар маълум дара­
жада антесептик хусусиятга эга булиб, айрим микроорга­
низмларнинг ривожланиш жараёнини тухтатиб цуяди. Бун­
дан ташцари, дон ма\сулотларини сацлашда натрийпиро- 
сульфат, пронион кислотаси ва бошца препаратлардан фой- 
даланилади. Кимёвий стерилизация дон ва омборларни ди- 
зенфекция цилишда \ам му\им ах1ам и ятт эга.
Механик стерилизация махрулот сифатини бузувчи мик- 
роорганизмларни фильтрлайди 
ёки 
центрифуга ёрдамида 
ма\сулотдан чицариб юборади. Бу ма\сулотларга нитрат ва 
нитритлар билан ишлов бериш унинг сацланувчанлигини 
ошириш \а м мумкин. Ультрабинафша, инфрацизил, рентген 
ва ионлашган нурлар \ам мах^сулотлардагм микроорганизм - 
ларга салбий таъсир курсатади. Нурлар ёрдамида ма\сулотни 
стерилизация цилиш нур стерилизацияси (фотостерилизация) 
деб юритилади. Мах1сулотни нур ёрдамида счерилизация ци­
лишда нурнинг мицдори ва стерилизация мицдори аниц бу­
лиши лозим, акс хрлда ма\сулотда бетона х^ид пайдо була­
ди.


^ишлоц хужалиги махсулотларига булган талаб йилдан- 
йилга ортиб бормоцда. Бу эса ма\сулотни сацлаш ва цайта 
ишлаш усулларининг ривожланишини, бунда фан ва техника 
ютуцларидан атрофлича фойдаланишни, махсулот садлаш- 
нинг янги усулларини яратишни тацозо этади.
.i

Download 7,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   78




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish