Insoniy munosabatlar

2. Boshqaruvning iqtisodiy va sotsial funktsiyalari mohiyati.

• 
  Boshqarish funksiyasi deganda, u yoki bu ob’yektni boshqarishga oid aniq vazifalarni hal etishga qaratilgan bir turdagi ishlar majmui tushuniladi.
  
• 
  Demak, boshqaruv muayan funksiyalar orqali amalga oshiriladi. Boshqaruv funksiyalarining mazmuni u yoki bu faoliyatni tashkil qilishdan kelib chiqadi.
  
• 
  Boshqaruv funksiyalarining mazmuni u yoki bu faoliyatni tashkil qilishdan kelib chiqadi. Masalan, ishlab chiqarish jarayonini boshlash va uni uzluksiz davom ettirish uchun:
  
• 
  - ishlab chiqarish vositalari, texnika;
  
• 
  - xom ashyo;
  
• 
  - energiya;
  
• 
  - transport kabi moddiy ta’minot vositalari zarur.
  
• 
  Shundan keyin boshqa bir qator tashkiliy funksiyalar kelib chiqadi.
  
• 
  Funksiyalar faoliyat turlarini, sub’yektning boshqarish ob’yektiga aniq ta’sir qilish yo’nalishlarini aks ettiradi.
  

• 
  Boshqaruv funksiyalari – ko’p qirrali tushunchadir. Shu sababli ularni muhim belgilar bo’yicha turkumlarga ajratib o’rganish zaruriyati tug’iladi.
  
• 
  Boshqarish funksiyalari:
  
• 
  1. Qo’llanish va foydalanish miqyosiga qarab:
  
• 
  - umumiy (asosiy) funksiyalar;
  
• 
  - aniq funksiyalar.
  
• 
  2. Boshqarish faoliyati turlariga qarab:
  
• 
  - iqtisodiy funksiyalar;
  
• 
  - sotsial funksiyalar;
  
• 
  - ma’naviy-ma’rifiy funksiyalar;
  
• 
  - tashkiliy funksiyalar.
  
• 
  3. Ob’yektni qamrab olishiga qarab:
  
• 
  - xududiy funksiyalar;
  
• 
  - tarmoq funksiyalari.
  
• 
  4. Mehnat taqsimoti belgisiga qarab:
  
• 
  - rahbarning funksiyalari;
  
• 
  - ijrochining funksiyalari.
  

• 
  Boshqaruv funksiyalarining mohiyati, tasnifi va mazmunini o’rganish boshqaruvning butun jarayonini tartibga solib turish uchun zarurdir, chunki yuqorida ta’kidlaganimizdek, boshqaruv mazmuni jarayon sifatida uning funksiyalarida namoyon bo’ladi.
  
• 
  G’arb menejmentining bugungi zamonaviy nazariyasi boshqarish funksiyalarini tasniflashda, eng avvalo uning quyidagi asosiy (umumiy) funksiyalariga ustuvorlik beradi:
  
• 
  rejalashtirish;
  
• 
  tashkil qilish;
  
• 
  tartibga solish;
  
• 
  nazorat;
  
• 
  rag’batlantirish (motivlashtirish).
  

• 
  Boshqarish faoliyatining turlariga ko’ra, funksiyalar quyidagicha bo’ladi:
  
•