Мехнат фаолиятини ташкил этишнинг мохияти ва асослари Мехнатни ташкил этиш ва унинг фаолиятидаги урни



Download 126 Kb.
bet6/7
Sana24.02.2022
Hajmi126 Kb.
#204221
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Меҳнат фаолиятини ташкил этиш масалалари

Омбор функцияси. Агар корхонада юклар окими катта, мураккаб ва кенг тармокли омбор хужалиги мавжуд булса, транспорт функциясидан ажралиб чикади.



Мехнатни ташкил этишда уни нормалашнинг ахамияти
Мехнатни ташкил этишда уни нормалаш катта роль уйнайди. Мехнатни нормаларсиз, яъни (микдори ва сифатини) бирор хажмдаги иш ёки операцияларни бажариш учун зарур булган мехнатни белгиламай туриб, уни ташкил этиб булмайди.
Мехнатни нормалаш энг самарали мехнат усули ва усулларини танлашда, мехнат таксимоти ва кооперациясининг энг яхши шаклларини, иш жойларини ташкил этиш ва уларга хизмат курсатишнинг рационал тизимини белгилашда кулланилади. Мехнатни нормалаш - бу, ишлаб чикаришни бошкариш сохасидаги иктисодий фаолиятнинг мухим тури булиб, унинг ёрдамида зарур мехнат харажатлари белгиланади, натижалари аникланади, турли тоифадаги ходимлар мехнатининг кооперацияси амалга оширилади, улар иш уринларига куйилади. Ишлаб чикариш ва мехнатни ташкил этиш эхтиёжларидан келиб чикиб, мехнат нормалари турли куринишларда намоён булади. Мехнат нормаларининг барча турлари орасида асосийси − вакт нормаси булиб, унинг воситасида мехнатни ташкил этиш эхтиёжлари учун бошка (хосила) нормалар: махсулот ишлаб чикариш нормаси (иш даври давомийлигини вакт нормасига булиш билан аникланади); хизмат курсатиш нормаси (хизмат курсатиладиган ишчилар сони билан ифодаланади); хизмат курсатиш сони нормаси (бирон бир станок, агрегат ёки поток линиясига хизмат курсатиш учун зарур булган ишчилар сони билан ифодаланади); бошкарувчанлик нормаси (ишлаб чикаришнинг муайян рахбарига буйсинувчи ходимлар сони билан ифодаланади) белгиланади.
Мехнат нормалари ходимларнинг иш билан банд булиш даражасини белгилайди, иш вактидан самарали фойдаланиш даражасига, мехнат интизоми холатига таъсир курсатади, ишнинг рационал суръати ва мароми (ритми)ни белгилашга ёрдам беради. Мехнат нормалари ходимлар сонини, уларнинг мехнатига туланадиган иш хаки микдорини белгилашга асос булади.
Юкорида таъкидланганларнинг хаммаси мехнатни ташкил этишнинг барча йуналишлари буйича куриладиган тадбирларни ишлаб чикиш ва жорий килишда мехнатни нормалашнинг етакчи роли борлигини курсатади. Бу ишни факат нормаларни ишлаб чикиш усулларини яхшилашдан, уларнинг асослилик даражасини оширишдан, нормалаштириладиган иш сохаларини кенгайтиришдангина иборат килиб куйиш нотугри. Мехнатни нормалашни такомиллаштириш саноат корхоналари ходимларининг мехнатини ташкил этишни яхшилаш воситаси булмоги лозим.
Мехнат нормалари мехнатни ташкил этишнинг мухим йуналишларидан бири булиб, уни такомиллаштиришнинг икки мухим вазифасини белгилаб берди. Бу вазифанинг биринчиси - нормалашни татбик килиш сохасини барча чоралар билан кенгайтириб, унга барча ишчи, мухандис-техник xoдимлар ва хизматчилар мехнатини киритиш керак. Бу вазифанинг иккинчиси эса, нормалашнинг илмий ва амалий даражасини юксалтиришни кузда тутадики, нормалар мехнатни ташкил этишни кенг жорий килиш ишига катта ёрдам курсатсин.
Мехнатни нормалашни такомиллаштириш, унинг илмий-амалий даражасини юксалтириш ва татбик килиш сохасини кенгайтириш гоят катта ахамиятга эга, чунки хали айрим корхоналарда тажриба-статистик нормалар салмоги катта булиб, улар чукур тахлил асосида ишлаб чикилган эмас. Холбуки, ишловчилар сони ва тизимини тугри белгилаш, уларни тугри жой-жойига куйиш, моддий ва маънавий рагбатлантиришнинг энг мувофик шаклларини танлаш илмий жихатдан асосланган нормалашга богликдир.
Мехнат сарфининг хар жихатдан асосланган нормаларидан фойдаланиш корхонада ишчи кучларини тугри жой-жойига куйиш билан боглик бир канча масалаларни хал этишда катта ахамият касб этади. Бундай масалалар жумласига, масалан, куйидагилар киради:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish