[Введите текст]
KIRISH
Bugungi kunda turizm ko‘plab rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy daromad
manbai bo‘lib xizmat qilmoqda. Turizm xizmatlarini eksport qilish iqtisodiyotda
qo‘shimcha talab yaratib, aholini ish bilan ta’minlaydi va xorijiy valyuta tushumini
oshiradi. Shu orqali turizm sohasi iqtisodiy rivojlanishning harakatlantiruvchi kuchi
sifatida muhim rol o‘ynaydi. Jahon turizm tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, 2018
yilda jahon sayyohlik xizmatlari eksporti hajmi 4 foizga oshib, 1.7 trillion dollarni,
xalqaro sayyohlik tashriflari soni esa 5 foizga o‘sib, 1.4 milliardni tashkil qildi.
Bunga sabab bo‘luvchi asosiy omillar sifatida rivojlanayotgan mamlakatlardagi
arzon narxlar va ular tomonidan viza jarayonlarini soddalashtirilishi hisoblanadi.
O‘zbekistonda ham 2019 yil davomida turizmni rivojlantirish bo‘yicha jadal ishlar
davom ettirildi.
Shu jumladan, viza rasmiylashtirish jarayonlarini soddalashtirish,
ortiqcha to‘siqlarni bartaraf etish va sohaning investitsiya jozibadorligini oshirish
bo‘yicha qator choralar ko‘rildi. Natijada, 2019 yil yakunlariga ko‘ra turizm
xizmatlari eksporti 2018 yilga nisbatan 26.1 foizga o‘sib, 1.3 milliard dollarni tashkil
qildi va sohaning xizmatlar eksportidagi ulushi 39.3 foizga yetdi.
O‘zbekiston Respublikasining “Turizm to‘g‘risida”gi Qonuni 2019 yil 18
iyulda
qabul qilinib, unda sohaning hozirgi rivojlanish bosqichidan kelib chiqqan holda
yangi tushunchalar kiritildi, turizm sohasidagi davlat siyosatining prinsiplari va
asosiy yo‘nalishlari belgilandi. Shuningdek, turistik faoliyat sub’yektlari toifalarga
ajratildi. 47 ta davlat fuqarolari uchun viza rejimi bekor qilindi va vizasiz rejimga
ega mamlakatlar soni 86 taga yetdi. Bundan
tashqari viza jarayonlarini
soddalashtirish maqsadida elektron viza olish imkoniyatiga ega mamlakatlar soni 57
ni tashkil etdi. Qo‘shimcha ravishda, “Vatandosh”, “Talaba”, “Akademik”,
“Ziyoratchi” va “Tibbiyot” viza turlari joriy etildi. Qilingan ishlar natijasi tahlili
shuni ko‘rsatmoqdaki, o‘tgan davr bilan solishtirganda 2019 yilda mamlakatimizga
kelgan sayyohlar soni 26.2 foizga ko‘paydi. Vizasiz rejim joriy etilgan davlatlardan
tashrif buyurgan sayyohlar sonida esa 58 foiz o‘sish kuzatildi. Natijada, sayyohlarni
joylashtirish maskanlarining yuklanish darajasi 62 foizdan 84 foizga ko‘paydi.
[Введите текст]
2019 yilda Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori bilan tasdiqlangan Nizomga
asosan mehmonxonalar biznesini rivojlantirishga katta urg‘u berildi. Unga ko‘ra,
yangi qurilayotgan 3 yulduzli mehmonxonalarning
xar bir xonasi uchun Davlat
byudjetidan 40 million so‘m, 4 yulduzli mehmonxonalar uchun esa 65 million so‘m
kompensatsiya ajratish ko‘zda tutilgan. Qilingan ishlar natijasida 2019 yilda
mamlakatda umumiy hisobda 277 ta yangi mehmonxona qurib, ishga tushirildi.
Raqamlarda mamlakatimizga 1 million 800 ming nafar sayyoh tashrif buyurgani
qayd etilgan. Agar mamlakatimizda asosiy sayyohlik
mavsumi mart oyining
o‘rtalarida boshlansa va dastlabki mavsum yakuni iyun oyi so‘ngiga qadar bo‘lsa,
shu davr mobaynida shuncha sayyoh kelib ketishini tasavvur qilish qiyin.
Qolaversa, bizda mehmonxonalar yetarli emas, bori ham Yevropa mamlakatlarining
mehmonxonalari narxi bilan deyarli teng va har yili narx sezilarli darajada o‘sib
bormoqda. Bu borada yana Parijga «murojaat» qiladigan bo‘lsak, u yerda shahar va
uning atrofidagi hududlardagi mehmonxonalar soni 4.260 tani tashkil etar ekan.
Bizda esa bu ko‘rsatkich respublika miqyosida 4 yarim barobarga past, ya'ni,
yurtimiz bo‘yicha atigi 750 ta mehmonxona mavjud. Ma'lumotlarga ko‘ra, ayni
paytda turizmning mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushi 2 foizni tashkil etadi.
Bu judayam past ko‘rsatkich. Turizm faoliyatini amalga oshirgan firma va
tashkilotlarning soni esa 433 tadan iborat.