Toshkent davlat agrar universiteti samarqand filiali fundamental fanlar kafedrasi

Tuzuvchilar: dotsentlar Y.Tashpulatov, S.Mustanov., Z. Nomozova
assistent. E.Isomov. V.Raxmonov
3- Laboratoriya mashg’uloti.


MAVZU: Tirik organizmlar to’g’risida ta’limot.
Hayotning shakllanish darajalari.


O’simlik va hayvonlar to’qimalarini o’rganish


Topshiriqlar:

3. 
   O’simlik to’qimalari bilan tanishish.
   
4. 
   Hayvon to’qimalari bilan tanishish.
   

Ishning maqsadi: Talabalarni o’simlik va hayvon to’qimalari bilan tanishtirish va ularda o’simlik va hayvon to’qimalari to’g’risida tushuncha hosil qilish.
Kerakli materiallar:
Mikroskop, buyum va yopqich oynacha, priproval nina, skalpel, fuksin yoki lyugol bo’yog’i, pipetka, spirt lampasi, 96 % li spirt, paxta, sanchiq, o’simlik va hayvon to’qimalaridan tayyorlangan doimiy preparatlar, tradiskansiya o’simligining bargi, behi yoki nok mevasi, makkajo’xori yoki bug’doy maysasi, ivitilgan bug’doy yoki no’xat urug’lari, to’qimalarga oid jadvallar.
Umumiy tushuncha.
O’simlik to’qimalari.
Hosil qiluvchi to’qima - ancha zich joylashgan bir muncha mayda hujayralardan iborat bo’lib, hujayra po’sti yupqa, mag’iz yirik si­toplazmaga to’lgan, vakuolasi ko’zga ko’rinmas yoki yo’q bo’ladi. Bu to’qima hujayralari faqat bo’linish qobiliyatiga ega bo’lib, ulardan hosil bo’lgan qiz hujayralar o’sib differensiallashib
Qoplovchi to’qima.O’simliklar barcha tashqi tomondan qoplovchi to’qima bilan qoplangan bo’lib, ular o’simlik organlarini tabiatning noqulay sharoitlaridan asraydi. Bundan tashqari qoplovchi to’qima suv bug’lantirish, havo almashtirish kabi muhim vazifalarni ham baja­radi. Qoplovchi to’qima birlamchi va ikkilamchi bo’ladi.
Birlamchi qoplovchi to’qimaga epidermis kirsa, ikkilamchi qoplovchi to’qimaga periderma kiradi. Epidermis o’sish konusining differensiallashgan hujayralaridan hosil bo’lsa, periderma ikki­lamchi meristema po’kak kambiysi – fellogendan hosil bo’ladi. Quruq po’stloq esa uchlamchi qoplovchi to’qimaga kiradi.