Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti X. X. Muratov, R. R. Jabbarov

53–rasm. A.Navoiy nomidagi Toshkent davlat 
O‘zbek tili va adabiyoti universiteti dam olish
xonasi.
 
funktsional jihatdan emas, balki hozirgi zamon intererining badiiy muammolari 
nuqtai nazaridan ham hal qilinmoqda.
O‘quv yurtidagi hamma xonalarni ikki guruhga bo‘lish mumkin. Bular: 
a) o‘quv xonalari (52–rasm); 
b) dam olish xonalari, zina, majlislar zali va hokazolardan iboratdir (53 va 
54–rasmlar).
Birinchi guruhdagi xonalarda ko‘z nuri hamda e'tiborni bir yerga to‘plab 
shug‘ullaniladi. Bu xonalar oddiy, bir–biriga yaqin och ranglar bilan bo‘yaladi.
Ikkinchi guruhdagi 
xonalar 
o‘z vazifasiga 
ko‘ra rang jihatdan o‘quv 
xonalarining 
teskarisidir. 
Majlislar zali, vestibyul, 
oshxona, zinalar rangdor, 
quvnoq, kontrast ranglarga 
bo‘yalishi 
lozim. 
Bu 
joylarda 
ranglarning 
me'yori xususida keskin 
talablar mavjud emas.
Rang 
hamda 
yorug‘likning 
kuchli 
kontrastlari 
talabalarda 
quvnoq 
kayfiyat 
yaratishga 
ko‘maklashadi. Ammo bundan mazkur xonalarning devorlari turli–tuman to‘q 
ranglarga bo‘yalishi kerak, degan xulosa chiqarmaslik lozim. Bunday ranglar 
odamlarning jig‘iga tegishi, estetik jihatdan esa hech qanday manfaat keltirmasligi 
shubhasizdir. Bundan tashqari, katta yuzalarning (pol, devor) to‘q ranglarga 
bo‘yalishi xonaning yorug‘ligiga to‘siq bo‘ladi. Bu moyli bo‘yoqda ham, boshqa xil 
bo‘yoqlarda ham salbiy natijaga olib keladi, xonada ko‘rish tiniqligi yo‘qoladi, 
xonaning o‘zi «torayib ketadi». Barcha xonalar katta va yorug‘ xona taassurotini 
berishi kerak. O‘rtacha quyuqlikdagi, to‘q rangli bo‘yoq bilan kutilgan darajada 
kuchli va quvnoq taassurot beradigan vaziyatni vujudga keltirib bo‘lmaydi. Demak, 

---

124