М у н д а р и ж а I боб. Металларнинг кристалл тузилиши ва кристалланиш поцесси


Юмшоқ кавшарларнинг химиявий таркиби



Download 1,12 Mb.
bet209/216
Sana22.04.2022
Hajmi1,12 Mb.
#574862
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   216
Bog'liq
А.С.Тўрахонов 24.09.2021 й

Юмшоқ кавшарларнинг химиявий таркиби
(ГОСТ 1499-54)

Котишманинг маркаси

Элементлар микдори, % зисобида

Sn

Sb

Pb

ПОС 90
ПОС 61


ПОС 50
ПОС 40
ПОС 30
ПОС 18

89-90
59-61


49-50
39-40
29-30
17-18

0.15
0.8


0.8
1.5-2.0
1.5-2.0
2.0-2.5



Қолгани
*


*
*
*
*

95-жадва л



Юмшоқ кавшарларнинг хоссалари

Котишманинг
маркаси

Хоссалари

суюклана
бошлаш
температураси,
°с

суюқланиб
булиш температураси,
°С

Суюқ
„ холатда
оцувчанли-
ги, см

электр ут-
казувчанли-
ги,
м/ом.м*

А0
кГ/мм3

б
- %

“и
кГм/см,

ПОС 90
ПОС 61
ПОС 50
ПОС 40
ПОС 30
ПОС 18

183
183
183
183
183
190

222
185
209
235
256
277

135
135
115
91
63
60

--
6.9
6.4
5.7
5.5
4.5

4.3
--
3.6
3.2
3.3
2.8

26
--
32
63
58
67

1.85
--
4.59
4.75
4.67
3.86

Энди юмшоқ кавшарларнинг нималарга ишлатилиши билан танишиб чиқайлик.


ПОС90 маркали кавшар идиш-товоц ва медицина аппаратларйнинг ички чокларини кавшарлаш учун ишлатилади.
ПОС61 маркали кавшар 200°С дан юқори. температурагача қиздирилмайдиган деталларни кавшарлаш учун ишлатилади.
ПОС50 маркали кавшардан мухим деталларни кавшарлашда фойдаланилади.
ПОС40 ва ПОСЗО: маркали кавшарлардан мис, латунь,' пулат ва рухланган буюмларни, электр апнаратлари ва радио аппаратларини кавшарлашда, шунингдек, электр монтаж ишларида фойдаланилади. Бу кавшарлар энг арзон ва энг куп тарқалган кавшарлардир.
ПОС18 маркали кавшар, асосан, буюм ва деталларни кавшарлаш олдидан оқлаш учун ишлатилади, чунки бу кавшарнинг пухталиги ПОС 40 ва ПОС 30 маркали кавшарларникига қараганда пастроқдир.
94-жадвалда келтирилган кавшарлардан ташқари, ПОСШ ва ПОС5 маркали кавшарлардан хам фойдаланилади., Бу кавщарлар таркибида қалай миқдори кам булганлигидан анча арзон туради, аммо уларнинг-суюқлана бошлаш ва суюқланиб булиш температуралари оралиги катта (325-расмдаги диаграммага царанг), пухталиги ва суюқ холатда оқувчанлиги пастроқдир.
КурроиАн Щ қалай системасидаги кавшарлар билан бир қаторда, қалай—- рух системасидаги кавшарлардан 2(ам фойдаланилади. Бу кавшарлар ПОЦ харфлари ва ундан кейин қуйиладиган рацамлар бйлан маркаланади. Маркадаги рақамлар қалайнинг процент билан ифодаланган миқдорини билдиради. Масалан, ПОЦ 90, ПОЦ 70, ПОЦ 60‘ва ПОЦ 40 маркали кавшарларда тегишлича 90, 70, 60 ва 40% қалай булади. Бу кавшарлар ичида энг яхшиси ПОЦ 90 маркали кавшар булиб, унинг суюқлана бошлаш температураси; 199°С, суюқланиб булиш температураси эса 202°С дир. Калай — рух кавшарлари қўрғошин — қалай кавшарларига қараганда анча- пухта булади.
Металл буюмларни кавшарлаш ва оқлаш учун 01, 02, ОЗ ва 04 маркали қалайнинг уёиданхам фойдаланилади. 01 маркали қалайда 99,9% Sn, қолгани қушимчалар, 02 маркали қалайда 99,56% Sn, қолгани қушимчалар, 03 маркали қалайда 98,35% Sn, қолгани қушимчалар ва нихоят, 04 маркали қалайда 96,25%' Sn цолгани цушимчалардир. Ка-
лайнинг нормал температурадаги мустазкамлик чегараси сгь =• 25 Мн/м2 (2,5 кГ/мм2), кавшарланган чокнинг мустазкамлик чегараси эса, кавшарланган металлга ва кавшарланган чокнинг шакЛига қараб, аъ — 40—90 Мн/м2 (^Р-9 кГ/мм2) булади? Курамизки, чокнинг-пухталиги қаттиқдан юқори, бунинг сабаби қалайнинг кавшарлаиган металл қаттиқ эритмалар хосил қилишидадйр.
Қаттиқ кавшарлар. Бундай кавшарлар жумласига мис — рух қотишдалари (латунлар), мис — рух — кумуш қотишмалари (кумуш кавшарларн) ва кумушли кавшарлар киради. Қаттиқ кавшарнинг суюқланиш температураси 800—900°С оралигида булади. Металл буюмларни қаттиқ кавшарлар билан кавшарлаш анча қийин, аммо кавшарлаиган чокнинг механик хоссалари юқори булади, мис қотишмаларидан ясалган буюмларнинг қаттиқ кавшарлар билан кавшарлаиган чоки, механик хоссалари жихатидан, асосий металлдан қолишмайди.
Кумушли кавшарлар чокнинг электр ўтказувчанлиги асосий металлнинг элеКтр утказувчанлигидан кам бўлмаслиги талаб этиладиган флектр асбобларини кавшарлаш учун ишлатилади.
Каттиқ кавшарларнинг химиявий таркиби 96- жадвалда, баъзи хоссалари эса 97-жадвалда келтирилган.

96- ж а д в а л




Download 1,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   216




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish