O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Muhammad Rahimxon, Ollohqulixon va Muhammad Aminxon 
hukmronliklari davrida Ichan qal’ada keng kolamli yaratuvchilik ishlari 
amalga oshirildi. Muhtasham saroy, madrasa, maqbaralar barpo etildi. 
Ko'hna arkdagi saroy qurilishi tugallandi. Yangi va katta Toshhovli sa- 
royi qurildi. Polvon darvozaga yaqin qo‘rg‘on devorining bir qismi buzi- 
lib, o'rniga 
Ollohqulixon karvonsaroyi, madrasasi va timi
 qurildi.
Shuningdek, ajoyib me’morchilik namunasi Pahlavon Mahmud 
maqbarasi bunyod etildi. Bundan tashqari, Arab Muhammadxon va 
Musa To'ramadrasalari ham shu davrda qad ko'tardi.
Muhammad Aminxon esa Ichan qal’aning g‘arbiy qismidagi Ko'hna 
ark yoniga Katta minor nomi bilan mashhur bo'lgan minorani qurdirdi.
Ichan qal’ani bunyod etishda Xiva me’morlari 0‘rta Osiyoda qadim- 
dan davom etib kelayotgan an’ana - inshootlarni ro‘parama-ro‘para 
qurish usulidan foydalanishgan. Bu usul «qo‘sh» deb ataladi.
Ichan qal’ani bunyod etishda, bundan tashqari, binolarni alohi- 
da ansambl holida qurish an’analariga ham amal qilingan. Masalan, 
Polvon darvozasi oldidagi bir necha masjid, madrasa, hammom, toqi, 
karvonsaroy va xon saroyi ana shunday 
0
‘ziga xos ansamblni tashkil 
etadi. 
1990-yili Ichan qal’a Butunjahon yodgorliklari ro'yxatiga kiritilgan 
va muzeyga aylantirilgan.
Dishan aal'a.
Dishan - Tashqi qal’a Xiva shahrining rabod qismi hi- 
soblanadi. 1842-yili Xiva xoni Ollohqulixon Xiva shahrini tashqi dush- 
manlar hujumidan saqlash maqsadida shaharni uzunligi 6250 metr, 
balandligi 7-8 metr, devorining qalinligi esa 5-6 metr bo'lgan devor 
bilan o'ratgan.
Ichan qal’ada 4 darvoza bo'lsa, Dishan qal’a 10 darvozali bo'lgan.