2-mavzu. Falsafaning metod, qonun va kategoriyalari. Jamiyat falsafasi. Reja: 1

Global jarayonlarning shakllanish tarixi. 
Global miqyosdagi muammolar ilmiy 
munozaralar predmeti sifatida XX asrning 60-70 yillarda jahon hamjamiyatida jiddiy qiziqish 
uyg‘otgan. Dastlab 1930 yillarda E.Lerua, Teyyar de SHarden va V.I.Vernadskiylar insoniyat 
hamjamiyatining global mohiyatini va uning Erdagi yashash tarixi uchun masuldir deganlar. 
Keyin bu masala malum vaqtga unutildi va bir necha yildan keyingina 1970-80 yillarda yana 
esga olindi. Bugungi kunda globallashuv jaryonining jadallashuvi o‘zaro aloqadorlik va o‘zaro 
tasir dialektikasi qonunlari asosida ilm-fan, madaniyat taraqqiyotiga, tasir o‘tkazmoqdaki, bu o‘z 
navbatida yoshlardagi ijtimoiy masullik jarayoni zamonaviy ilm-fan yutuqlari, texnika-
texnologiya, xalqaro axborot almashinuvining jadal rivoji bilan o‘zaro aloqadorlikda yuzaga 
keladi. 
Globallashuvning asosiy ko‘rinishlari, tendensiyalari va oqibatlari tevaragidagi 
munozaralar so‘ngi yillarda nafaqat jonlandi, balki qizg‘in tus olmoqda. Bugun nafaqat bir 
davlatda, balki butun dunyoda bir-biriga qarshi kurash olib borayotgan "globalistlar" va "anti 
globalistlar"ga ajraldi. Ayrim olimlar globalizatsiyani farovon turmush, tanlash huquqi va 
yanada ko‘prok erkinlik, yani ko‘chib yurish, to‘liq axborot olish, ko‘proq xaq to‘lanadigan 
joyda ishlash, eng yaxshi universitetlarda talim olish erkinligi bilan bog‘lasalar, boshqalar uchun 
esa globallashuv insoniyatga tahdid soluvchi, global isish, atrof muhitning ifloslanishi, nazoratsiz 
migratsiya omillarining vujudga kelishi, ishsizlarning ko‘payishi, ananaviy qadriyatlarga putur 
etishi kabi muammolarni tug‘diruvchi jarayon sifatida baholamoqdalar. Bizning nazarimizda, 
g
loballashuv, eng avvalo, taraqqiyot suratlarining tezlashuvi orqali butun insoniyat yalpi Yer 
shari taqdirini birlashtirayotgan siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy, manaviy-axloqiy, madaniy-ruhiy 
hodisa sifatida o‘zini namoyon etayotgan bir paytda, uning yaxlit mohiyatining ijtimoiy-falsafiy 
jihatdan tadqiq etishni taqozo etmoqda. Ayni shu nuqtai-nazardan qaraganda, globallashuv 
odamlar orasida malum bir universal va umumhajmli aloqani o‘rnatishni nazarda tutadi. 
Globallashuv jarayonining yani bir o‘ziga xos jihati shundan iboratki, hozirgi sharoitda u 
mafkuraviy tasir o‘tkazishning nihoyatda o‘tkir quroliga aylanib, har xil siyosiy kuchlar va 
markazlarning manfaatlariga xizmat qilayotganligini har qanday odam ham sezishi qiyin 
albbatta. Ana shunday sharoitda milliy manaviy qadriyatlarimizni tiklash yoshlar tarbiyasida 
katta ahamiyatga ega.